Zilver worden

Amsterdam, april 2021

 

Het leek alsof mijn haar glinsterende sterren spetterde. Ik had flinke koorts en dit was wat ik zag toen ik in de spiegel keek. Het verwonderde me nogal en ik kan me herinneren hoe ik extra moeite deed om helder te zien wat er gebeurde op mijn hoofd. De sterren bleken mijn beginnende grijs-zilveren haren te zijn. Ik besloot mijn haren nooit te gaan verven. Het was in dezelfde periode een paar jaar geleden dat ik een quote van Brené Brown las: “Midlife. When the universe grabs your shoulders and tells you: I’m not f-ing around, use the gifts you were given.”

 

Ik ben dus zilverend en ik probeer uit te vinden wat dat aan mij vraagt. Op dit terrein voel ik me jong en zoekend, ik laat me dan ook mentoren door andere zilverharigen. De allerbelangrijkste vraag lijkt mij te zijn hoe ik een goede voorouder word. Wat laat ik als gift achter als het mijn beurt is om dood te gaan? Of dat morgen is, of pas over jaren, dat maakt voor het wegen van de vraag niet uit. Wat laat ik achter aan mijn kinderen, en alle anderen die er al zijn of nog geboren gaan worden, ook ver van mijn geboortegrond vandaan?

 

Read More

Klimaatrouw

Amsterdam, september 2020

 

Toen mijn moeder wist dat ze ongeneselijk ziek was, zei ze tegen velen: “Ik ben terminaal, maar jij ook hoor.” In deze woorden zat een waarheid waar niemand omheen kon en een confrontatie waar niet iedereen op zat te wachten.

 

De rouw over de dood van mijn moeder nam een vogelvlucht de diepte in toen tegelijkertijd de wetenschap over de klimaat- en ecologische crisis zich aan mij opdrong. Vele wetenschappers zeggen dat het erger is dan dat de politiek en media ons voorhoudt, veel erger. Hoe meer ik lees en weet, hoe meer waarschijnlijk het lijkt dat de domino van dramatische klimaatrecords het worst-case scenario waar gaat maken. Kritieke drempels in het klimaat kunnen binnen enkele jaren overschreden worden waardoor er een chaos kan ontstaan waarvan niemand de inhoud nog kan voorspellen.

 

Ik wil dapper genoeg zijn om mezelf de vraag te stellen, wat als dit echt, echt waar is? Het brengt me op hetzelfde punt als mijn moeder. Dan ben ik terminaal, en jij ook. Omdat wij, de mensheid, de aarde onleefbaar voor onszelf maken. Dan leven we in een hospice.

 

Read More

Rouwen kan je leren

Amsterdam, april 2020

 

Mijn grootste uitdaging in verdriet onder ogen zien kwam toen mijn moeder ongeneeslijk ziek werd. Zij was begin 60, had amper klachten en toch werd het in één klap duidelijk dat ze op korte termijn dood zou gaan. Het was lente, ik zat in het laatste jaar van mijn psychotherapie opleiding. Ineens was er rouw die vooruitliep op het hier en nu, die mij als een zware leegte op de borst duwde en mij mijn adem ontnam. Alles werd anders.

 

Hoeveel leven er nog over was voor haar, was onbekend. De dood laat zich tenslotte niet timen. De dood doet wat ze wil. Of, anders gezegd, het leven doet wat ze wil. Leven gebeurt dus gewoon. Het leven staat los van alle ideeën over hoe het leven zou moeten gaan, van alle plannen die we maken of van aannames die we doen.

 

Mijn moeders aangekondigde dood werd een ironische afstudeeropdracht die mijn moed om te durven blijven voelen zou testen. Ik had veel onderzocht tijdens mijn opleiding, maar de nabijheid van de dood, van haar dood, kende ik niet. Ondanks dat mijn hoofd al had begrepen dat controle een illusie is, was mijn lijf bang voor de intensiteit van wat ik voelde. Er was een dikke brei van van alles. Ik lag dagen op de bank en voelde me ongekend zwaar.

Read More