mijmeringen

door Neela Paulussen
Klimaatactivisme, actieve hoop & verbindend werk

Amsterdam 18 januari 2023

 

Het werk dat ik doe gaat over het terug vinden van verbinding daar waar het verloren is gegaan. Verbinding met onze emoties, met onze lichaamssignalen en impulsen, met dat wat belangrijk is voor ons, met ons vermogen om in contact te zijn met onszelf en met de ander. Mijn werk gaat ook over de onderlinge verbondenheid met niet-menselijk leven. De door de mens veroorzaakte klimaatcrisis laat zien dat mensen zich kunnen gedragen op manieren waaruit spreekt dat ze uit contact zijn met het onderlinge gerelateerde dat er wel degelijk is.

 

Om de uitdagingen van de existentiële crisis te navigeren hebben we emotionele en stressregulatie skills nodig.

We hebben te leren om de dreiging niet te vermijden door ervoor te vluchten.

We hebben te leren om in onze pogingen te verdwijnen te erkennen dat we echt hier zijn en dat dat ook pijn doet.

We hebben te leren om onze bevroren emoties en lichamelijke reacties te laten smelten zodat we meer gaan voelen.

We hebben te leren om onszelf toe te staan bang te zijn voor dat wat er gaat gebeuren en hierin grond en draagkracht te vinden.

We hebben te leren om onszelf toe te staan te rouwen over dat wat dood gaat en niet meer terug komt.

We hebben te leren om onze boosheid die ontvlamt als we geconfronteerd worden met ongemakkelijke waarheden in beheer te nemen.

We hebben te leren uitreiken en onze ontreddering te delen met anderen zodat we er niet langer alleen mee hoeven zijn.

We hebben te leren om alle onrust en stress om te zetten in beweging en verbinding om zo ons vuur voor het leven te laten vlammen. Iedereen kan bewegingsmaker zijn en heeft de mogelijkheid om verandering in te zetten. Iets doen helpt. En samen iets doen helpt nog beter.

 

Ik begeleid graag mensen die hierin zoekend zijn. Ook begeleid ik graag (klimaat)activisten, zowel een-op-een als in groepen. Ik ondersteun groepen die door intense acties heen bewegen in het vinden van veerkracht, ik geef trainingen en workshops over stress- en emotie regulatie, ik creëer veilige ruimtes waarin de verschillende vormen van rouw gedeeld kunnen worden en waarin we ook op zoek gaan naar bewegingsruimte, dankbaarheid en zingeving. Ik vind inspiratie in Active Hope en The Work That Reconnects (Joanna Macy).

 

Sinds 2019 doe ik regelmatig mee aan de acties van burgerbeweging Extinction Rebellion. Actie voeren en mezelf uitspreken doet mij goed. Mijn rouwproces over het verlies aan natuur, het verlies van het idee van veiligheid en mijn boosheid over het onrecht waarmee de klimaatcrisis samenhangt krijgt meer grond. Leren over de complexiteit brengt meer nuances. De golven emoties die mijn betrokkenheid tonen leer ik te surfen. Ik voel me meer dan ooit een deel van het geheel en in staat om mijn plek in te nemen.

 

“Active Hope is about finding, and offering, our best response when facing concerns about our world situation. Active Hope is about becoming active participants in bringing about what we hope for. Active Hope is waking up to the beauty of life on whose behalf we can act. We belong to this world and we are here to play our part.” (van de website Active Hope)

 

Foto: James Wainscoat

Zilver worden

Amsterdam, april 2021

 

Het leek alsof mijn haar glinsterende sterren spetterde. Ik had flinke koorts en dit was wat ik zag toen ik in de spiegel keek. Het verwonderde me nogal en ik kan me herinneren hoe ik extra moeite deed om helder te zien wat er gebeurde op mijn hoofd. De sterren bleken mijn beginnende grijs-zilveren haren te zijn. Ik besloot mijn haren nooit te gaan verven. Het was in dezelfde periode een paar jaar geleden dat ik een quote van Brené Brown las: “Midlife. When the universe grabs your shoulders and tells you: I’m not f-ing around, use the gifts you were given.”

 

Ik ben dus zilverend en ik probeer uit te vinden wat dat aan mij vraagt. Op dit terrein voel ik me jong en zoekend, ik laat me dan ook mentoren door andere zilverharigen. De allerbelangrijkste vraag lijkt mij te zijn hoe ik een goede voorouder word. Wat laat ik als gift achter als het mijn beurt is om dood te gaan? Of dat morgen is, of pas over jaren, dat maakt voor het wegen van de vraag niet uit. Wat laat ik achter aan mijn kinderen, en alle anderen die er al zijn of nog geboren gaan worden, ook ver van mijn geboortegrond vandaan?

 

Read More

Klimaatrouw

Amsterdam, september 2020

 

Toen mijn moeder wist dat ze ongeneselijk ziek was, zei ze tegen velen: “Ik ben terminaal, maar jij ook hoor.” In deze woorden zat een waarheid waar niemand omheen kon en een confrontatie waar niet iedereen op zat te wachten.

 

De rouw over de dood van mijn moeder nam een vogelvlucht de diepte in toen tegelijkertijd de wetenschap over de klimaat- en ecologische crisis zich aan mij opdrong. Vele wetenschappers zeggen dat het erger is dan dat de politiek en media ons voorhoudt, veel erger. Hoe meer ik lees en weet, hoe meer waarschijnlijk het lijkt dat de domino van dramatische klimaatrecords het worst-case scenario waar gaat maken. Kritieke drempels in het klimaat kunnen binnen enkele jaren overschreden worden waardoor er een chaos kan ontstaan waarvan niemand de inhoud nog kan voorspellen.

 

Ik wil dapper genoeg zijn om mezelf de vraag te stellen, wat als dit echt, echt waar is? Het brengt me op hetzelfde punt als mijn moeder. Dan ben ik terminaal, en jij ook. Omdat wij, de mensheid, de aarde onleefbaar voor onszelf maken. Dan leven we in een hospice.

 

Read More

Rouwen kan je leren

Amsterdam, april 2020

 

Mijn grootste uitdaging in verdriet onder ogen zien kwam toen mijn moeder ongeneeslijk ziek werd. Zij was begin 60, had amper klachten en toch werd het in één klap duidelijk dat ze op korte termijn dood zou gaan. Het was lente, ik zat in het laatste jaar van mijn psychotherapie opleiding. Ineens was er rouw die vooruitliep op het hier en nu, die mij als een zware leegte op de borst duwde en mij mijn adem ontnam. Alles werd anders.

 

Hoeveel leven er nog over was voor haar, was onbekend. De dood laat zich tenslotte niet timen. De dood doet wat ze wil. Of, anders gezegd, het leven doet wat ze wil. Leven gebeurt dus gewoon. Het leven staat los van alle ideeën over hoe het leven zou moeten gaan, van alle plannen die we maken of van aannames die we doen.

 

Mijn moeders aangekondigde dood werd een ironische afstudeeropdracht die mijn moed om te durven blijven voelen zou testen. Ik had veel onderzocht tijdens mijn opleiding, maar de nabijheid van de dood, van haar dood, kende ik niet. Ondanks dat mijn hoofd al had begrepen dat controle een illusie is, was mijn lijf bang voor de intensiteit van wat ik voelde. Er was een dikke brei van van alles. Ik lag dagen op de bank en voelde me ongekend zwaar.

Read More